Pakize Başaran

Pakize Başaran, Saraybosna’dan Türkiye’ye göç eden Boşnak bir ailenin kızı olarak 1 Ocak 1920 tarihinde annesi Naile Aykut Musiç ve babası müzisyen Ömer Musiç’in üç kızının ortancası olarak Bandırma’da doğmuştur. Babasının ölümünden sonra Bandırma Belediyesi'ne daktilo olarak işe giren ablasından daktilo kullanmayı öğrendi.
Arkadaşı sekreter Siranuş'un yönlendirmesiyle noter memurluğu sınavına giren Pakize Başaran, 1941 yılında İstanbul İkinci Noterliğinde noter memuru olarak iş hayatına başladı. 14 Mayıs 1954 itibarıyla de İstanbul İkinci Noter Yeminli Vekili ve Yeminli Başkatibi olarak uzun yıllar görev yaptı. Noterlikte çalışırken tanıştığı gazeteci Tarık Mümtaz Göztepe'nin teşvik etmesiyle yazın hayatına başladı. Noterde çalışan Başaran, birçok edebi şahsiyetle tanıştı. Şiirlerini beğenen edebiyatçılar tarafından öykü ve roman yazımına teşvik edildi. Pakize Başaran’ın ilk öyküsü 'Hacı Nine' 31 Ocak 1948 tarihinde Yeni Sabah Gazetesi'nde, ilk romanı 'Benim Doktorum' ise 1951 yılında yayımlandı. Radyoda piyesleri yayınlandı.

“Unut Beni” adlı şiiri Cem Karaca tarafından bestelendi. Yayımlanmış 12 romanı vardır. Romanlarında tarih ve aşk bir arada bulunur.

37 yıl İstanbul İkinci Noterliğinde çalışmış olan Pakize Başaran, roman, şiir, öykü, radyo piyesi türünde eserleri vardır. Romanlarında Türkiye'nin tek parti dönemi, II. Dünya Savaşı yılları, Demokrat Parti dönemi, 27 Mayıs 1960 Darbesi, gibi önemli tarihi olay ve zamanları işlemiştir

Yazar olarak sağlam olay örgüsüne dayandırdığı aşk izleğini çokça kullanır. Duygu dünyasını ince ayrıntıları ile betimlemesi, kurgusunun sağlam olması, mekan ve zaman olarak da tarihi olayları seçmesi açısından çok önemli bir edebi kişiliktir. Kurmaca ile tarihin duygu dünyasında birleştiği romanlarında, ruhsal çözümlemeler de önemli bir yer tutar.

Diyalogları sağlam, dili akıcı, üslubu ise gizemli ve merak uyandırıcıdır. Bu özellikleri ile Türk edebiyatı alanında çok önemli eserler vererek aşk, hasret, ayrılık, kavuşma, özlem gibi izlekleri öne çıkarmış ama aynı zamanda otobiyografik unsurlarla birlikte tarihi olayları da işleyerek hem bireyin penceresinden olayları aktarmış hem de toplumsal olaylara da bir tanık olarak gerçeklik çizgisini oluşturmuştur. Roman kurgularında gizem önemli bir yer tutar. Okur detektif hikayelerine özgü bir biçimde ipuçlarını takip ederek ortaya konan sorunun çözümü konusunda meraklanır ve düğüm sonunda genellikle umulmadık bir biçimde çözülür.

Pakize Başaran, Zeki Müren ile röportaj yapan ilk kadındır.

Pakize Başaran, 1937 yılında 17 yaşında iken ince marangoz ustası Fikri Başaran ile evlendi. Bu evliliğinden yönetmen Tunç Başaran ve oyuncu Meriç Başaran adarında iki çocuğu vardır.

Demokrat Parti üyesi olan Pakize Başaran, Safa Kılıçlıoğlu'nun diktesiyle Demokrat Parti tüzüğünü yazdı. 27 Mayıs 1960 Darbesi döneminde, Davutpaşa Askeri Cezaevi'ndeki tutuklularla irtibat sağladığı iddiasıyla sorgulandı. Celal Bayar'ın cezaevinden çıkmasının ardından kendisiyle yüz yüze görüşme yaptı.

2008 yılından itibaren Bandırma’da ikamet eden Pakize Başaran, 12 Haziran 2023 tarihinde Bandırma’da 103 yaşında ölmüştür.

Kitapları :
1951 - Benim Doktorum
1953 - Sahte Gelin
1955 - Köye Dönen Yosma
1958 - Meçhule Giden Yol
1960 - Şaka Bitti
1963 - Seni Yalnız Seni
1964 - Aşk Acıları
1967 - Döner Koltuk
1969 - Devenin Öcü
1970 - Sonbaharımda Bahar (şiir)
1977 - Büyükler, Küçükler ve Köpekler
1973 - Günahkar Adam
1977 - Tekinsizler
2006 - Fırtına'nın Oğlu
2008 - Ben Yaşarken - 27 Mayıs 1960 ve Öncesi (anı)
2020 - Bir Yıl Sonra Bugün


Kaynak:Biyografi.info