Stanislaw Lem

Stanisław Lem, bilimkurgu türünün en tanınmış yazarlarından olup Solaris’in yaratıcısıdır.

Stanislaw Lem, 12 Eylül 1921 tarihinde Lviv, Ukrayna’da doktor Samuel Lem ve Sabina Woller çiftinin oğlu olarak doğmuştur. Tam adı Stanisław Herman Lem’dir. On iki yaşındayken babasının hediye ettiği daktiloyla yazmaya başladı. Stanislaw Lem, 1940 yılında Lviv Üniversitesi’nde tıp eğitimi almaya başladı, ancak Soyvetler Birliği’nin Polonya’yı işgali sebebiyle eğitimini tamamlayamadı. 1941 yılına kadar Lviv’de tıp öğrenimi gördü. II. Dünya Savaşı yıllarında otomobil tamirciliği, elektrik teknisyenliği ve kaynakçılık yaptı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanların Polonya’yı işgal ettiğinde Yahudi asıllı Stanisław Lem, işgalden bir süre sonra tutuklandı ve toplama kampına gönderildi. Nazi kamplarında kaldı. 1946 yılında Krakow'a yerleşti ve tıp eğitimini tamamlayarak doktor oldu. Aynı yıllarda şiir yazmaya ve bilimsel yöntem üzerine kuramsal araştırmalara başladı. Savaşı’nın ardından edebiyata yönelen Stanislaw Lem, ilk bilimkurgu eseri olan Marslı Adam’ı 1946 yılında tefrika etmeye başladı. 1946’dan itibaren çeşitli dergilerde şiir ve kısa öyküleri yayımlanmaya başlandı. Kariyeri boyunca Solaris, Küvette Bulunan Günce, Gelecekbilim Kongresi ve Siberya gibi eserleriyle türün en önemli yazarlarından biri olduğunu gösterdi.

Edebiyatın yanı sıra bilim felsefesi, sibernetik, bilimsel spekülasyon ve edebiyat eleştirisi alanlarında da çalışmalar yaptı. Birçok üniversiteden fahri doktora unvanı aldı ve eserleri ulusal ve uluslararası ödüllere layık görüldü.

1972 yılında Andrey Tarkovski tarafından Solaris kitabı filme uyarlandı ve büyük ilgi gördü. Solaris kitabı 2002 yılında yönetmen Steven Soderbergh tarafından da başrolünde George Clooneyin oynadığı filmi yapıldı.

1991 yılında Avusturya’da verilen Franz Kafka Ödülü’ne, 1996 yılında Polonya’da hem sivillere hem de askeri personele verilen en büyük ödül olan Beyaz Kartal Nişanı’na layık görüldü. Lem’in Lehçe yazdığı kitaplar 41 dile çevrildi ve 30 milyonun üzerinde satıldı .

Stanislaw Lem, 1953 yılında tıp öğrencisi Barbara Leśniak ile evlendi. 1968 yılında Tomasz Lem adında bir oğlu oldu.

Stanislaw Lem, 27 Mart 2006 tarihinde Kraków, Polonya’da 85 yaşında ölmüştür. Mezarı Krakow’da Salwator Mezarlığı’ndadır ve mezar taşının üstünde Anton Çehov’un “Üç Kızkardeş” oyununda geçen şu ifade yazılıdır: “Feci, quod potui, faciant meliora potentes.” (Ben elimden geleni yaptım, daha iyi yapabilen buyursun yapsın.)

Kitapları :
1946 - Czlowiek z Marsa (Marslı Adam)
1947 - Dönüşüm Hastanesi
1951 - Astronauci (Astronot)
1957 - Yıldız Güncesi
1958 - Aden
1959 - Soruşturma
1961 - Küvette Bulunan Günce
1961 - Solaris
1961 - Yıldızlardan Dönüş
1964 - Hayali Büyüklük
1964 - Yenilmez
1965 - Siberya
1968 - Gelecekbilim Kongresi
1968 - Sahibinin Sesi
1971 - Mükemmel Boşluk
1978 - İnsanın Bir Dakikası
1999 - Kör Talih
2000 - Dünya'da Barış
2001 - Ölümlü Makineler
2002 - Fiyasko


Kaynak:Biyografi.info