Hans Fallada

Hans Fallada “Yeni Nesnellik” denen dışavurumcu akımın önemli yazarlarındandır.

Hans Fallada, 21 Temmuz 1893 tarihinde Greifswald, Almanya’da doğmuştur. Tam adı Rudolf Wilhelm Friedrich Ditzen’dir. 1920'de çıkan "Der Junge Goedeschal" adlı ilk romanından başlayarak Hans Fallada takma adını kullandı. Annesi Elisabeth Lorenz, babası Wilhelm Ditzen’dir. Bir hukukçu olan babası evde çoğu zaman çocuklarına yüksek sesle William Shakespeare ve Friedrich Schiller okurdu. 1899 yılında babasının görevi nedeniyle Berlin’e taşındılar ve 1901 yılında burada okula başladı. Babasının Anayasa Mahkemesi’ne atanması sonucu aile 1909 yılında Leipzig’e taşındılar.

1909 yılında bir kaza geçiren ve ertesi yıl tifo olan Hans Fallada'nın aldığı ağrı kesicilerle hayatı boyunca sürecek olan uyuşturucu sorunu başlamış oldu. Okula uyum sağlayamayan ve kendini yaşıtlarından soyutlayan Hans Fallada birçok kez intihara teşebbüs etti. Yattığı sanatoryumda edebiyatla ilgilenmeye başladı.

Hans Fallada, 1911 yılında Leipzig’de bir düelloda arkadaşını öldürür, tutuklanarak psikiyatri tedavisi görür. Bu olaydan sonra yaşamı boyunca uyuşturucu sorunuyla uğraşır. 1914 yılında gönüllü olarak orduya yazılır fakat kısa bir süre sonra terhis edilir. Bundan sonra yaşam mücadelesi onu tezgâhtarlık, satıcılık, muhasebecilik, patates yetiştiriciliği gibi çeşitli işlerde çalışmak zorunda bıraktı.

Hans Fallada, 1920 yılında özyaşam öyküsel özellikler taşıyan ilk romanı Der junge Goedeschal’ı (Genç Goedeschal) yayımlandı. 1923 yılında Anton und Gerda (Anton ve Gerda) adlı ikinci romanını tamamladı.

Hans Fallada, 1923 yılında uyuşturucu sorunu yüzünden zimmetine para geçirdiği için 3 ay hapis yattı. Daha sonra aynı sorunlar devam etti. 1929 yılı Hans Fallada için büyük değişimlerin yaşandığı bir yıl oldu. O yıl Anna Margarete Issel’le evlendi ve bir yerel gazetede çalışmaya başladı.

Hans Fallada, adını 1931 yılında yayımlanan "Bauem, Bonzen und Bomben"le (Köylüler, Kodamanlar ve Bombalar) duyurdu. 1932'de çıkan "Kleiner Mann - Was Nun?"la (Küçük Adam Ne Oldu Sana?) büyük bir başarı yakaladı ve Yahudi yapımcılar tarafından filme çekildi.

"Kleiner Mann - Was Nun?" (Küçük Adam Ne Oldu Sana?) adlı roman ekonominin çöküşüyle Almanya'da yaşanan büyük enflasyon sonucu yoksulluğun, işsizliğin arttığı, sol düşüncenin yaygınlaştığı, I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'da Marksizm ideolojisinde olanlar tarafından kurulan siyasi örgüt Spartaküs Birliği hareketlerinin çatışmalara yol açtığı, buna karşın Nazi rejiminin güçlenmeye başladığı bir ortamda geçiyordu. Roman o kadar beğenildi ki 1934 yılında Frank Borzage yönetmenliğinde Universal Pictures tarafından aynı adla sinemaya aktarıldı. Bunun sonucunda Nazi karşıtı faaliyetleri suçlamasıyla kısa bir süre hapsedildi, sorgulandı fakat serbest bırakıldı. Fakat bu, yazarın 1935 yılında Nazi Partisi tarafından tehlikeli yazarlar listesine alınmasına neden oldu.

Naziler'in iktidarda olduğu bu yıllarda Hans Fallada romanlarına devam etti. Maddi sıkıntılar çeken yazarın 1940'lara gelindiğinde uyuşturucu ile alkol bağımlılığı iyice artmıştı. Bu dönemde Naziler’den baskı görmesine rağmen Almanya’yı terk etmeyecek kadar yurdunu seviyordu. Bir süredir alkol kullanmaya da başlamıştı.

Küçük insanların avukatı sayılan Hans Fallada romanlarına kahraman olarak, çeşitli işlerde çalıştığı sırada tanıdığı halktan gelme kişileri seçti, yapıtlarında insanların yaşamını kimi zaman gerçekçi kimi zaman da mizahî bir dille yansıttı.

Hans Fallada, 5 Nisan 1929 tarihinde Anna Margarete Issel ile evlendi. Ulrich Ditzen (d.1930-ö.2013), Achim Ditzen (d.1940) adlarında iki oğlu ve Edith (d.1933-ö.1933) ile Lore Ditzen (d.1933-ö.1951) adlarında ikiz kızları vardı. Hans Fallada'nın alkol bağımlılığı nedeniyle sıkıntılı günlerinde eşi Anna Issel’in kafasına silahla vurduğu için 4 ay hapiste kaldı ve 5 Temmuz 1944 tarihinde boşandı.

Hans Fallada, 1 Şubat 1945 tarihinde Ulla Losch ile evlendi.

Bu sıkıntılı günlerde Naziler’in Yahudi karşıtı roman siparişine karşılık yazdığı özyaşamöyküsel romanı Der Trinker’i (Ayyaş) 1944 yılında bitirdiğinde savaşın sonu gelmişti ve Naziler yeniliyordu. Romandaki boşluklar ölümünden sonra dolduruldu ve kitap 1950 yılında yayımlandı.

II. Dünya savaşından sonra Kızıl Ordu Feldberg kentine girince bir süreliğine belediye başkanlığı yaptı. Sonrasında istifa etti ve Berlin’e yerleşti.

Alkol ve uyuşturucu sorunları yüzünden iyice yıpranan Hans Fallada, 1946 yılında yazdığı son romanı Jeder stirbt für sich allein (Herkes Tek Başına Ölür) yayımlandığında kısa sürede tükendi fakat ikinci baskısını göremeden öldü.

Hans Fallada, 5 Şubat 1947 tarihinde Niederschönhausen, Berlin, Almanya’da uyuşturucuya bağlı olarak kalp yetmezliğinden 54 yaşında ölmüştür.

Hans Fallada’nın yapıtlarının bir kısmı ölümünden sonra yayımlanabilmiştir. Bazıları da sinemaya uyarlanmıştır. Son olarak Herkes Tek Başına Ölür adlı romanı bazı elyazmalarının bulunmasıyla 2010’da yeni bir düzenlemeyle basılmıştır. 1981 yılından beri yazarın anısını yaşatmak için Neumünster kentinde Hans Fallada Ödülü verilmektedir.

Kitapları :
1920 - Der junge Goedeschal, (Genç Goedeschal)
1923 - Anton und Gerda, (Anton ve Gerda)
1931 - Bauern, Bonzen und Bomben, (Köylüler, Kodamanlar ve Bombalar)
1932 - Kleiner Mann, was nun?, (Küçük Adam Ne Oldu Sana?)
1932 - Wer einmal aus dem Blechnapf frißt,
1934 - Blechnapf frißt (Karavanasından Bir Kez Yiyen)
1934 - Wir hatten mal ein Kind, (Bir Zamanlar Çocuğumuz Vardı)
1935 - Das Märchen vom Stadtschreiber, der aufs Land flog (Yaşlı bir Yüreğin Yolcuğu)
1936 - Altes Herz geht auf die Reise,
1936 - Hoppelpoppel - wo bist du?, Kindergeschichten,
1937 - Wolf unter Wölfen, (Kurtlar Sofrasında)
1938 - Geschichten aus der Murkelei, Märchen,
1938 - Der eiserne Gustav, (Demir Gustav)
1938 - Süßmilch spricht,
1939 - Kleiner Mann - großer Mann, alles vertauscht,
1939 - Süßmilch spricht. Ein Abenteuer von Murr und Maxe, Erzählung,
1940 - Der ungeliebte Mann, (Sevilmeyen Adam)
1941 - Das Abenteuer des Werner Quabs, Erzählung,
1942 - Damals bei uns daheim, Erinnerungen,
1943 - Heute bei uns zu Haus, Erinnerungen, (Bugün evimizde anılar)
1943 - Ein Mann will hinauf (Bir Adam Yukarı Çıkacak)
1944 - Fridolin der freche Dachs,
1947 - Jeder stirbt für sich allein, (Herkes Tek Başına Ölür)
1947 - Der Alpdruck,
1950 - Der Trinker, (Ayyaş)
1953 - Ein Mann will nach oben,
1954 - Die Stunde, eh´du schlafen gehst,
1965 - Junger Herr - ganz groß,


Kaynak:Biyografi.info