Erden Kıral

Erden Kıral, 10 Nisan 1942 tarihinde Kocaeli, Gölcük’te doğmuştur. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Seramik bölümünden (şimdi Mimar Sinan Üniversitesi) mezun oldu. Osman Seden, Yılmaz Güney, Bilge Olgaç ve Mehmet Dinler gibi yönetmenlere asistanlık yaptı.
Gerçek Sinema, Çağdaş Sinema ve Güney dergilerinde sinema yazıları yazdı ve editörlük yaptı. Vatan gazetesinde ve 7. Sanatta "3. Dünya Sineması" ile ilgili araştırmaları yer aldı. Reklam filmleri, kısa ve uzun metraj filmler yönetti. Fransa'ya giderek oradaki Fas'lı işçilerin yaşamlarını yansıtan bir belgesel film çekti.

1978'de Yaşar Kemal'in "Teneke" adlı yapıtından hareket ederek ilk uzun metrajlı filmi "Kanal"ı yönetti. 1979'da da Orhan Kemal'in aynı adlı romanından uyarladığı "Bereketli Topraklar Üzerinde" adlı filmi çeken Kıral bu yapıtla, uluslararası alanda birçok etkinliğe katıldı. "Bereketli Topraklar Üzerinde", 1981'de Strasbourg Film Şenliği Büyük Ödülü'nü kazanırken, Kıral da aynı yıl Antalya Film Festivali'nde "En İyi Yönetmen" ödülüne layık görüldü.

1982 yılında Ferit Edgü'nün "O" adlı romanından esinlenerek "Hakkari'de Bir Mevsim" adlı filmi beyazperdeye aktardı. Film ayrıca, Berlin Film Şenliği'nde Gümüş Ayı, Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Federasyonu, Uluslararası Sanat ve Deneme Sinemaları Birliği ve Interfilm ödülünü kazandı. Ayrıca "Hakkari'de Bir Mevsim", Korsika'da yapılan II. Akdeniz Kültürleri Şenliği'nde "En İyi Film" seçildi.

1983 yılında Berlin'de yaşamaya başladı. 1984 yılından beri Berlin Güzel Sanatlar Akademisi ve Almanya Film ve TV Rejisörleri Birliği üyesidir. Bu kuruluşun Sinema bölümü'nün kurucuları arasında yer aldı.

1984 yılında "Ayna" adlı filmi çekti. Osman Şahin'in "Beyaz Öküz" adlı öyküsünden esinlenerek beyazperdeye aktarılan "Ayna", Korsika'nın Bastia kentinde yapılan III. Akdeniz Kültürleri Film Şenliği'nde Basın-Eleştiri Ödülü, Uluslararası Sinema Günleri Altın Lale Yarışması'nda mansiyon ve Portekiz'de Figueria da Foz Film Şenliği'nde büyük ödülü kazandı.

1987'de Ömer Polat'ın senaryosunu yazdığı "Dilan" adlı filmi sesli olarak çekti. Sanatçı, Cannes Film Şenliği'ne katılan "Dilan" adlı filmden sonra 1988'de "Av Zamanı"nı yönetti. Film, Berlin Sinema Şenliği'nde Türkiye'yi temsil etti. Kıral, 1992'de "Mavi Sürgün" adlı filmi yönetti. Sanatçının bu çalışması Antalya Film Festivali'nde "En İyi Film" seçildi.

1992 yılında TRT için Almanya - Türkiye ye ortak yapımı olan “Mavi Sürgün” isimli filmi yönetti. Sinema ile ilgili çalışmalarını halen Berlin ve Türkiye'de sürdürmektedir. "Bereketli Topraklar Üzerinde" ve "Hakkâri’de Bir Mevsim" adlı filmlerde olduğu gibi Kıral'ın başarısı, birçok uluslararası etkinlikte tescillendi.

Erden Kıral, 1968 yılında yazar Tezer Özlü ile evlendi. 1983 yılında boşandı. Deniz Kıral (d.1973) adında bir kızı vardır.

Erden Kıral, 17 Temmuz 2022 tarihinde Antalya iline bağlı Kumluca'da 80 yaşında ölmüştür.

Ödülleri :
2012 - 19. Adana Altın Koza Film Şenliği - Film Yönetmenleri En İyi Yönetmen (Yük)
2009 - yılında 4. Köyceğiz Film Festivali tarafından 'Onur Ödülü' verildi.
1993 - 30. Antalya Film Şenliği - En İyi Film (Mavi Sürgün)
1993 - 30. Antalya Film Şenliği - En İyi Yönetmen (Mavi Sürgün)
1981 - Strasbourg Film Şenliği Büyük Ödülü (Bereketli Topraklar Üzerinde)

Yönetmenlik Yaptığı Filmler :
2014 - Gece (Sinema Filmi)
2012 - Yük (Sinema Filmi)
2010 - Haliç (Sinema Filmi)
2008 - Vicdan (Sinema Filmi)
2005 - Yolda / Rüzgar Geri Getirirse (Sinema Filmi)
2002 - Canım Kocacığım (TV Dizisi)
2001 - Babam ve Biz (TV Dizisi)
2000 - Unutulmuşlar (Kısa Film)
1999 - Baba (TV Filmi)
1997 - Baba Evi (TV Dizisi)
1997 - Avcı (Sinema Filmi)
1995 - Aşk Üzerine Söylenmemiş Herşey (Sinema Filmi)
1992 - Mavi Sürgün (Sinema Filmi)
1988 - Av Zamanı (Sinema Filmi)
1987 - Dilan (Sinema Filmi)
1984 - Ayna (Sinema Filmi)
1982 - Hakkari'de Bir Mevsim (Sinema Filmi)
1979 - Bereketli Topraklar Üzerinde (Sinema Filmi)
1978 - Kanal (Sinema Filmi)
1968 - Kumcu Ali Yaşar (Kısa Film)

Senaristlik Yaptığı Filmler :
2012 - Yük (Sinema Filmi)
2010 - Haliç (Sinema Filmi)
2005 - Yolda / Rüzgar Geri Getirirse (Sinema Filmi)
1999 - Baba (TV Filmi)
1995 - Aşk Üzerine Söylenmemiş Herşey (Sinema Filmi)
1993 - Mavi Sürgün (Sinema Filmi)
1986 - Dilan (Sinema Filmi)
1984 - Ayna (Sinema Filmi)
1979 - Bereketli Topraklar Üzerinde (Sinema Filmi)
1978 - Kanal (Sinema Filmi)

Yapımcısı olduğu Filmler:
2005 - Yolda / Rüzgar Geri Getirirse (Sinema Filmi)
1997 - Avcı (Sinema Filmi)
1993 - Mavi Sürgün (Sinema Filmi)
1979 - Bereketli Topraklar Üzerinde (Sinema Filmi)
1978 - Kanal (Sinema Filmi)


Kaynak:Biyografi.info