Edouard Manet

19.yüzyılda modern hayatı konu alan resimler yapmaya başlamış ilk ressamlardandır. Gerçekçilik akımından izlenimciliğe geçişte önemli bir rol oynadı.

Fransız Edouard Manet, çevresinde gördüklerini yenilikçi bir anlayışla tuvaline aktaran ünlü bir ressamdır.

Edouard Manet, 23 Ocak 1832 tarihinde Paris’te doğmuştur. Zengin ve ünlü bir avukat olan babası Auguste Manet Fransız bir yargıçtı, annesi Eugénie-Desirée Fournier İsveç Prensi Charles Bernadotte'nin torunuydu. Bu zenginlik içinde rahat ve mutlu bir çocukluk dönemi geçirdi.

12 yaşında iken Rollin Koleji’ne girdi. Hayatı boyunca arkadaşlık ettiği Antonine Proust ile burada tanıştı. Genç yaşlarında resme ilgi duymaya ve müze ve sergileri gezmeye başladı. Sanata olan düşkünlüğü, babasının tepkisi ile karşılandı. Baba Manet, oğluna iki meslekten birisini seçmesini söyledi: Ya hukukçu yahut bahriye subayı olmasını istedi.

Lise tahsilini tamamladıktan sonra, güzel sanatlar akademisine girmek istediği halde, ailesinin zoruyla denizcilik okuluna verilmek istendi. Birinci defa, giriş sınavlarını kazanamadı. İkincisinde de başarı gösteremeyince 1848′de bir şilebe atlayıp Brezilya’ya gitti. Rio de Janeiro’da üç ay kaldı.

Fransa’ya döndüğü zaman, bu güzel ülkeden defterler dolusu resim ve taslak getirmişti. Genç Manet, bunların hepsini, orada karşılaştığı doğal güzelliklerin ilhamı ile yapmıştı. Israrın boşuna olduğunu anlayan babası Edouard Manet’i 1850′de o dönemin gözde ressamlarından olan Thomas Couture’ün atölyesine verdi. Genç Manet, bu atelyede 6 yıl çalıştı.

Ancak, öğretmeninin verdikleriyle yetinmedi. Başkalarından da resim dersleri aldı ve özellikle Louvre Müzesi’ne giderek eski ustaların, Venedikli ressamların eserlerini inceledi. Hem kompozisyon bilgisini arttırdı hem de tekniğini ilerletti. Manet için en büyük ilham kaynağı, (o zaman adet olduğu gibi, atölyeye kapanıp mitoloji ve din konularında büyük tablolar yapmak değil) tabiatın kendisiydi.

İtalya’ya 1853 ve 1856′da iki gezi yaptı. Ayrıca Hollanda, Almanya ve Avusturya’ya gitti. 1856′da Thomas Couture’ün atölyesini bıraktıktan sonra Manet’nin gerçek sanat hayatı bundan sonra başladı. Özellikle Claude Monet ile olan dostluğu sırasında o da açık havada resim yapmaya başladı.1856-1867 yılları arasında açtığı veya katıldığı her sergide, bir önceki sergiye göre geliştiği, sanatında ilerlediği görülüyordu. 1865′te İspanya’ya gitti, özellikle Francisco Goya’yı inceledi. 1863′te resmi sergiye kabul edilmeyen «Kırda Öğle Yemeği» adlı tablosunu, «Reddedilmişler Sergisi»ne koydu. Bu tablosundan dolayı mahkemeye verildi, eleştirmenler ve resim sanatından anladığını zanneden seyirciler bu tabloyu «rezalet» diye nitelendirdiler; «ahlâka aykırı» buldular. Resimde, giyimli iki erkeğin yanında bir kadının çırılçıplak oturması, zamanın ahlâk anlayışına uymamıştı.

Çalışmalarını hiçbir akıma ya da gruba katılmadan, bağımsız olarak sürdüren Manet, sonradan izlenimciler adı verilen Claude Monet, Pierre Auguste Renoir, Alfred Sisley gibi ressamlara esin kaynağı oldu.

Titian’ın “Urbino Venüsü” adlı tablosu Edouard Manet’in “Olympia” adlı tablosuna esin kaynağı olmuştur. Eser, Orsay Müzesi‘nde sergileniyor.

1865′te teşhir ettiği «Olympia» adlı tablosu daha büyük gürültülere neden oldu. Ama, Manet genç ressamlar üzerinde daha da etkili duruma geldi. Sonraları izlenimciliği (empresyonizm) kuracak sanatçılar, Manet’nin eserlerini «temel» ve «hareket noktası» olarak kabul ettiler. Toplum anlayışına ve resim geleneklerine «reaksiyoner» bir tavır takınan Manet, resmi donmuş kalıplardan kurtarmış, o zamana kadar başka türlü düşünülemeyen kurallara karşı çıkmıştı. Ama, hiçbir zaman, ışığı çözümlemek, rengi çözümleyip elemanlarına ayırarak kompozisyonu göze bırakmak gibi, empresyonistlerin ve neo-empresyonistlerin prensiplerine katılmıyordu.

1870 yılında Fransız-Alman Savaşı’na katıldı. Daha sonra çıkan iç savaşta, ailesiyle birlikte Paris’ten uzakta, sayfiyeye çekildi.

Uzun yıllar beraber yaşadığı Suzanna Leenhof adlı piyanistle, ancak babasının ölümünden sonra evlenebildi. Modeli Victorine Meurend ve ressam kadın Berthe Morisot gibi güzellerle sürekli aşk hayatı yaşadı.

1881 «Sergi»sinde bir altın madalya, 1882′de Légion d’Honneur Nişanı’nı aldı. Manet'nin birbirinden güzel tablolarından bazıları, Louvre'un yanı sıra Avrupa'nın ve ABD'nin belli başlı müze ve galerilerinde, ayrıca İngiltere'de Londra'daki Ulusal Galeri'de sergilenmektedir.

Edouard Manet, 1863 yılında piyanist Suzanne Leenhoff ile evlendi. Evlenmeden önce 10 birlikte olmuşlardı. 1852 yılında Leon Koella Leenhoff ismini verdiği evlilik dışı bir çocuğu olmuştu.

Bir kaza sonrasında sol ayağı kangren olunca kesilen Edouard Manet, 30 Nisan 1883 tarihinde 51 yaşında frengi ve romatizma sebebiyle Paris’te ölmüştür.

Başyapıtlarından Kırda Öğle Yemeği ve Olympia, kendisinden genç ressamlara esin kaynağı oldu.

Tanınmış Eserleri: Kırda Öğle Yemeği (1863 Paris, Louvre), Olympia (1865 Paris,Orsay Müzesi), Flüt Çalan Çocuk (1866; Paris, Louvre), Meksika İmparatoru Maximilian in İdamı (1867; Mannheim, Kunsthlle), Atölyede Yemek (1868, Münih, Yeni Pinakothek), Yüzen Atölyesinde Resim Yapan Manet (1874), Nana (1877; Hamburg, Kunsthalle), Folies Bergère Barı (1882; Londra, Courtaud Enstitüsü).

Kaynak:Biyografi.info