Samim Kocagöz

Samim Kocagöz, 13 Şubat 1916 tarihinde Aydın ilinin Söke ilçesinde 5 kardeşin en büyüğü olarak doğmuştur. Asıl adı Hasan Samim Kocagöz'dür. Annesi Vahide Hanım, babası Şükrü Bey’dir. Şair Halil Kocagöz ve öykücü Ferzan Gürel kardeşleridir. İlkokulu Söke’de tamamlar, Söke'de ortaokul olmadığı için iki yıl dedesi Ahmet Ağa'nın evinde, Hoca Ahmet Efendi'den özel dersler alır. 1930'da İzmir Erkek Lisesi'nin (şimdiki Atatürk Lisesi) orta kısmına başlar. Altı yıl boyunca İzmir Erkek Lisesi'nde yatılı olarak öğrenim gördü ve 1937 yılında mezun oldu.
Samim Kocagöz'ün yazıları, lise yıllarında İzmir'de çıkan Anadolu Gazetesi'nin edebiyat sayfasında yayımlanmaya başladı. Yine lise yıllarında Sabahattin Ali'nin eserlerini okur, onlardan etkilenir. İlk yazısı ise İzmir liselilerinin ortaklaşa çıkardığı Ege Işıldağı dergisinde, ilk öyküsü 1935 yılında Yücel dergisinde çıktı.

Hikayeleri 1939 yılından itibaren Servet-i Fünun, Ses, Vatan, Demokrat İzmir, Yenilikler, Yeditepe, 1950’den sonra Ataç, Yön, Türk Dili, Varlık, Yeni Ufuklar gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı.

1942 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin Türk dili ve edebiyatı bölümünden mezun oldu. 1942-1945 yılları arasında Lozan Üniversitesi'nde sanat tarihi eğitimi aldı.

Samim Kocagöz, 1945 yılında Türkiye'ye döndükten sonra aynı yılın sonuna doğru vatani görevini yerine getirmek üzere Giresun'a gider. Askerliği sırasında yayımladığı "Fındık Yaprakları" hikâyesinde Giresunlulara hakaret ettiği gerekçesi ile Sivas’a sürgün edilir. 1947'de askerlik görevini bitirir. 8 Eylül 1947 tarihinde evlendi.

Askerlik dönüşü siyasi sebeplerle iş bulamayan Samim Kocagöz, ve eşi, babadan kalma beş yüz dönüm tarladan sağladıkları gelirle geçinirler.

27 Mayıs 1960 tarihinden sonra bir süre İzmir Ticaret Okulu'nda edebiyat, Devlet Konservatuvarı'nda sanat tarihi dersleri verdi. Söke'de çiftçilikle uğraştı.

1963 yılında politikaya atılarak Türkiye İşçi Partisine giren Samim Kocagöz, sanatçılıkla aktif politikanın birlikte yürüyemeyeceğini görünce 1970'te partiden ayrıldı.

Samim Kocagöz, ilk romanı olan “İkinci Dünya” 1938 yılında yayınlandı. 1950 yılından sonra İzmir'e yerleşti.

Samim Kocagöz, Servet-i Fünun, Uyanış, Ses, Hep, Bu Topraktan, Vatan, Fikirler, Yenilikler, Yeditepe gibi dergilerle Demokrat İzmir gazetesinde yayımlanan Telli Kavak, Kalpaklılar ve diğer öyküleriyle bilinir.

1939 yılında Ses dergisinde yayımladığı "Yarıntı" hikâyesi ile toplumcu gerçekçi çizgisinin ilk ürününü verir. Gözlemci-gerçekçi bakış açısının kullanıldığı bu hikâye vasıtasıyla dikkatleri üzerine çeken yazar, elli yılı aşkın sanat hayatında, on iki hikâye kitabında topladığı toplam yüz kırk sekiz hikâye, on iki roman, bir inceleme kitapçığı, bir makaleler dizisi ve bir de anılarını topladığı kitap olmak üzere toplam yirmi yedi eser yayımlamıştır. "Sayılı Günler" ve "Islak Ekmek" adlı iki oyunu sahnelenme, “Yaşlı Kız” oyunu da dergide yayımlanma imkânı bulmuştur.

Eserleri; Almanya, Fransa, Amerika, Çekoslovakya, Danimarka, İrlanda, Güney Afrika Cumhuriyeti, Hindistan, İsviçre, Portekiz, İsrail, Finlandiya ve Yunanistan gibi ülkelerde yayımlanmıştır.

Samim Kocagöz, 1950 yılında Yeni İstanbul gazetesi ve New York Herald Tribune gazetesinin ortaklaşa düzenlediği Dünya Hikâye Yarışması'nda Sam Amca başlıklı öyküsüyle birincilik kazandı. 1989'da Eski Toprak başlıklı romanıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazandı.

Köy ve kasaba insanlarının sorunlarını, günlük yaşamlarını ve duygularını yalın bir dil ve gerçekçi tutumla yansıttı. Ölümünden sonra adına bir öykü ödülü kondu.

Samim Kocagöz, 8 Eylül 1947 tarihinde Sevinç Hanım'la evlendi. Şükrü (d.1950), Fadıl (d.1953) adlarında iki oğlu vardır.

Samim Kocagöz, 5 Eylül 1993 tarihinde İzmir’de 77 yaşında ölmüştür.

Samim Kocagöz, toplumcu gerçekçi yazarlar arasında yer alır. Hikâyelerinde genellikle Ege bölgesinde yaşayan insanların sorunlarını anlatır. Gözlemlere dayanarak köy ve kasaba insanlarının sorunlarını, günlük yaşamlarını ve duygularını yalın bir dil ve gerçekçi tutumla yansıtır.

Ödülleri :
1950- Yeni İstanbul gazetesi ve New York Herald Tribune gazetesinin ortaklaşa düzenlediği Dünya Hikâye Yarışması'nda Sam Amca başlıklı öyküsüyle birincilik kazandı.
1967- Yağmurdaki Kız kitabıyla Türk Dili Kurumu Hikâye Ödülünü kazandı.
1979 - Alandaki Delikanlı ile Mecidiyeköy Lions Öykü Ödülünü kazandı.
1987 - Mor Ötesi romanıyla Ferid Oğuz Bayır Kültür ve Sanat Ödülünü kazandı.
1989 - Eski Toprak başlıklı romanıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazandı.

Kitapları :
Roman :
1938 - İkinci Dünya
1948 - Bir Şehrin İki Kapısı
1954 - Yılan Hikâyesi
1957 - Onbinlerin Dönüşü
1962 - Kalpaklılar
1963 - Doludizgin (Kalpaklılar’ın II. Cildi)
1964 - Bir Karış Toprak
1970 - Bir Çift Öküz
1973 - İzmir'in İçinde
1976 - Tartışma
1986 - Mor Ötesi
1988 - Eski Toprak

Hikâye :
1941 - Tellikavak
1946 - Sığınak
1951 - Sam Amca
1954 - Cihan Şoförü
1958 - Ahmet'in Kuzuları
1964 - Yolun Üstündeki Kaya
1967 - Yağmurdaki Kız
1978 - Alandaki Delikanlı
1985 - Gecenin Soluğu
1986 - Simon Pépéta
1990 - Baskın
Koca Öküzün Ölümü

Çocuk Kitabı :
1981 - Zar Kanat ve Arkadaşları
1981 - Koca Tülü

Hatıra :
1989 - Bu da Geçti Yahu

İnceleme :
1972 - Nasrettin Hoca Fıkraları

Makale :
1983 - Roman ve Yazarlık Onuru

Tiyatro Oyunları :
Islak Ekmek
Sayılı Günler
Yaşlı Kız


Kaynak:Biyografi.info