Franz Liszt

Franz Liszt, 22 Ekim 1811 tarihinde Macaristan'ın Doborjan (Raiding, bugün Avusturya'da) şehrinde doğmuştur. ilk piyano derslerini babasından aldı. İlk piyano resitalini ise dokuz yaşındayken verdi. 1821'de on yaşında iken dönemin ünlü müzik öğretmeni Kari Czeroy'den ders almak üzere Viyana' ya gönderildi.
Viyana'daki ilk konserini 11 yaşındayken veren Liszt, üstün yeteneğiyle dinleyicileri derinden etkiledi. O yıllarda art arda başarılı konserler verdi ve büyük besteci Beethoven ile tanıştı. 1823'te müzik eğitimi görmek üzere ailesiyle birlikte Paris'e taşındı.

1824 yılının martında verdiği ilk konserde büyük bir başarı kazandı. Bundan sonraki 25 yıl boyunca İsviçre'de ve 1840-1847 arasında çıktığı turnede İngiltere'de, Rusya'da, Türkiye'de, Portekiz'de ve İrlanda'da parlak konserler vererek uluslararası üne kavuştu.

1834’de babasını kaybettikten sonra henüz 15 yaşında iken piyano dersleri vererek annesinin geçimini sağlamaya çalıştı.

Müzisyen, besteci, piyanist, orkestra şefi, müzik öğretmeni. Macar besteci ve piyanist Franz Liszt, gelmiş geçmiş en büyük piyano virtüözlerindendir. Franz Liszt, özgün ve coşkulu yapıtlarıyla romantik müziğin simgesi sayılır.

1835’deki İsviçre seyahati sırasında piyanist Sigismond Thalberg’in Paris’teki başarılarını duyunca Piyanonun Kralı ününü pekiştirmek için bir piyano düellosu yapmak üzere Paris’e gitti.

18 Haziran 1847'de İstanbul'a da gelmiş ve Padişah I. Abdülmecit'e Dolmabahçe Sarayında konser vermiş, Padişah tarafından bir nişan almıştır. Yine bu seyahatlerin birinde 1834 yılında tanıştığı Agoult Kontesi Marie ile daha sonra evlenmiş, bu birleşmeden 3 çocukları olmuştur. Sonradan 3 çocuğundan biri olan Cosima evli olmasına rağmen babası yaşındaki ve babasının çok iyi bir arkadaşı olan Vilhelm Richard Wagner'le yasak aşk yaşaması iki arkadaşın arasını açtı. 1844’te ününün doruğunda iken eşi Marie d'Agoult ile evliliğini bitirdi.

Franz Liszt, 1844 ten sonra Kiev’de tanıştığı çarın yardımcısının karısı Prenses Carolyne Sayn-Wittgenstein ile birlikte oldu ve sahne konserlerine son verdi.

1848'e kadar süren turne ve konserler yüzünden oldukça yorgun düşen Liszt, Almanya’da Weimar'a yerleşti. Weimar grandükünün sarayında müzik yönetmeni ve orkestra şefi olarak çalıştı. O dönemde aralarında Hector Berlioz ve Vilhelm Richard Wagner'in de bulunduğu birçok yetenekli besteciyi çevresinde topladı ve Weimarı Avrupa'nın en önemli müzik merkezlerinden biri durumuna getirdi. Kızı Cosima sonradan Wagner'le evlendi.

Franz Liszt, en verimli dönemini Weimar'da yaşadı. O yıllarda bestelediği en önemli yapıtları Üstün İcra Etütleri, Hac Yılları, Dante ve Faust senfonileridir.

Çevresindeki genç bestecilerin tanınmasında önemli bir rol oynadı. Ne var ki, yeniliklere açık tutumu ve Prenses Carolyne Sayn Wittgenstein'la olan ilişkisi tutucu saray çevresinde hoş karşılanmadı. 1858'de Weimar'daki görevini bıraktı, 1861'de Roma'ya yerleşti. Yaşamının geri kalan bölümünü Roma, Weimar ve Budapeşte arasında geçirdi, çok sayıda genç piyanist yetiştirdi.

Kızı Cosima'yla ilişkisi yüzünden uzun süre dargın kaldığı Wagner'le 1872'de barıştıktan sonra Bayreuth'taki festivale düzenli olarak katıldı.

1886'da festivale katılmak için çıktığı yolculukta 31 Temmuz 1886 günü Almanya'da Bavyera eyaletinde yer alan bir şehir olan Bayreuth'ta zatürreeden 75 yaşında öldü.

700'ü aşkın bestesi bulunan sanatçının ayrıca müzik üzerine çok sayıda kitabı ve denemesi vardır.

Liszt piyanodaki olağanüstü virtüözlüğünü göstermek için çalınması çok güç parçalar yazdı. Bunlardan en tanınmış olanları Macar Rapsodileri, iki piyano konçertosu (1839-61), 12 senfonik şiir ve 1853'te tamamladığı Sı Minör Sonat'tır. Liszt'in Faust ve Dante senfonilerinde olduğu gibi bir öyküyü orkestra müziğiyle anlatma denemesi, onun müziğe getirdiği önemli yeniliklerden biridir.

Kaynak:Biyografi.info