Tepedelenli Ali Paşa
Tepedelenli Ali Paşa Biyografisi
Tepedelenli Ali Paşa, Arnavutluk'un Tepedelen (Tepelena) kasabasında doğdu. Zengin bir aşiretin ağası olan babasının nüfzunda rahat bir hayat süren Ali Paşa, 1758 yılında babasının öldürülmesinden sonra annesinin önderliğinde kurulan eşkiya çetesine liderlik yaptı. Çetesi ile beraber Negroponte'deki bir isyanın bastırılmasında Osmanlı valisine yardım edince, Osmanlı Devleti'nin de ilgisini çekmiş oldu.
1968 yılında, Delvina paşasının kızıyla evlenmesi ile beraber hayatı değişti. Bu evlilikten sonra Osmanlı içerisinde hızlı bir yükselişe geçen Ali Paşa, 1787 yılında Sırbistan'daki ayaklanmaların bastırılmasında önemli bir rol oynadı. 1788 yılında, sonraki 33 yıl boyunca hakimiyeti altında kalacak olan Yanya'nın valiliğine getirildi.
Bölgedeki Rum'lar, daha sonradan başarılı olup Yunanistan'ın kurulmasına yol açacak olan bağımsızlık hareketlerinin temelini o yıllarda atmaya başlamışlardı. Filiki Eterya ve benzeri dernekler kurarak Osmanlı'dan bağımsızlıklarını kazanmaya çalışan Rumlar'ın bu hareketlerini Ali Paşa çok şiddetli bir biçimde bastırdı. Ayrıca 1798 yılında Napolyon'un donanmasına karşı kazandığı zafer ve Rumeli'de bastırdığı Pazvandoğlu isyanları sayesinde bölgedeki siyasi ve askeri nüfuzunu da arttırdı.
Tepedelenli Ali Paşa'nın ekonomik, siyasi ve askeri nüfuz alanıdaki artış Osmanlı sarayında hoş karşılanmıyor, fakat ülke içinde ve dışındaki sorunlar ve Paşa'nın Rum asilere karşı olan tutumu sonucunda isyanların azalması nedeniyle ona karşı da çıkılmıyordu. Bu durum, 1919 yılında, döneminin Alvonya Mutasıf'ı İbrahim Paşa'yı makamından ederek yerine oğlu Muhtar Paşa'yı geçirmesine kadar devam etti. Bu hareket, kendisinden izin alınmadığı için padişah II. Mahmut'un tepkisini çekti ve Tepedelenli Ali Paşa, oğullarıyla beraber makamlarından uzaklaştırıldı.
Görevinden alınmayı kabul etmeyen Ali Paşa, Boğdan, Mora ve civarındaki adalarda isyanlar çıkarttı, Rum'larla anlaşarak Osmanlı'ya karşı bir tehtit oluşturmaya başladı. Bunun üzerine Osmanlı otoriteleri tarafından hain ilan edildi ve kendisine karşı savaş açıldı. Kısa süre içinde elindeki toprakların çoğunu kaybeden Ali Paşa, Yanya Kalesi'ne çekilerek direnişe başladı.
Serasker Hurşit Paşa komutasındaki kuvvetlere karşı uzun süre kalesini savunamayan Ali Paşa, canına dokunulmaması koşuluyla teslim oldu, fakat 24 Ocak 1822'de kurşuna dizilerek idam edildi.
Yaşadığı dönem boyunca Lord Byron gibi ünlü yazarların yahut Avrulpa ülkelerinin siyasetçilerinin ziyaretine uğrayan Ali Paşa, Alexandre Dumas'ın klasik eseri Monte Cristo Kontu'nda da kendisine yer edinmiştir.
Kaynak:Biyografi.info
Tepedelenli Ali Paşa için yapılan aramalar
Tepedelenli Ali Paşa, Tepedelenli Ali Paşa biyografi, Tepedelenli Ali Paşa hayatı, Tepedelenli Ali Paşa özgeçmişi, Tepedelenli Ali Paşa hakkında, Tepedelenli Ali Paşa doğum yeri, Tepedelenli Ali Paşa fotoğraf, Tepedelenli Ali Paşa video, Tepedelenli Ali Paşa resim, Tepedelenli Ali Paşa kimdir?, Tepedelenli Ali Paşa kaç yaşında?, Tepedelenli Ali Paşa nereli, Tepedelenli Ali Paşa memleketi
- Yıldız Ünsal Dün
- Lal Denizli 15 Nisan
- Şakir Öner Günhan 14 Nisan
- Faik Sönmez 14 Nisan
- Erol Dallı 12 Nisan
- Behzat Butak 11 Nisan
- Füsun Akatlı 10 Nisan
- Uğur Dündar 325
- Yusuf Kavaklı 188
- Erol Simavi 145
- İbrahim Hacıosmanoğlu 137
- Arto 110
- Murat Birsel 102
- Mithat Baydur 100
- Recep Tayyip Erdoğan 100
- Gizem Kerimoğlu 94
- Nilüfer 80
- Yaşar Kemal 76
- Haldun Simavi 71
- Yunus Emre Genç 71
- Rahmi Özkan 67
- Muhammed Ali 63
- Gizem Kerimoğlu 94
- Erol Simavi 145
- Yunus Emre Genç 71
- Yaşar Kemal 76
- Yusuf Kavaklı 188
- Mithat Baydur 100
- Muhammed Ali 63
- Kaya Çilingiroğlu 62
- Okan Bayülgen 54
- Acun Ilıcalı 53