Şerif Mardin

Sosyolog, ve siyaset bilimcisi

Şerif Mardin, 1927 yılında İstanbul’da doğmuştur. Babası Büyükelçi Şemsettin Mardin, annesi Ahmed Cevdet Paşa’nın kızı Reya Mardin’dir. Roman yazarı Fatma Aliye Topuz teyzesidir. Arif Mardin ve Betul Mardin amcasının çocuğudur. Galatasaray Lisesi’nde başladığı orta öğrenimini Amerika Birleşik Devletleri'nde 1944 yılında tamamladı.

Şerif Mardin, Stanford Üniversitesi Siyasal Bilimler Bölümünden 1948 yılında mezuniyetinin ardından lisansüstü eğitimini 1950 yılında Johns Hopkins Üniversitesi'nde Uluslararası ilişkiler Bölümü'nde tamamladı.

1954 yılında Türkiye’ye döndü ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde çalışmaya başladı.

1958 yılında doktorasını Stanford Üniversitesi Hoover Institute'de Siyaset Bilimi Bölümü'nde “The young Ottoman movement: a study in the evolution of Turkish political thought in the nineteenth century” başlıklı tezle savundu. Aynı tezin genişletilmiş halini 1962 yılında Princeton Üniversitesi Press'ten "The Genesis of The Young Ottoman Thought" adıyla bastırdı. Bu konu üzerindeki çalışmalarını 1964 yılında çıkan diğer eseri "Jön Türklerin Siyasi Fikirleri: 1895-1908" (Türkiye İş Bankası Yayınları) ile taçlandırdı. Bu iki çalışma sonraki çalışma alanını tayin etti ve Türk Modernleşmesi problematiğini genişletecek ayrıntılı makale çalışmaları ile devam etti.

1954-1966 yılları arasında dönemin önemli dergisi olan Forum'da yazarlık yaptı. Bu yıllarda ilk siyasi tecrübesine atılır. Eski DP’li milletvekillerinin kurduğu Hürriyet Partisi’ne girer ve bir yandan da Forum Dergisi’nin kadrosuna dahil olur. 1957 yılında Şerif Mardin, Hürriyet Partisi’nin Eskişehir milletvekili adayı olarak seçimlere girer. Kazanamaz. Bundan sonra uzun süre politik arenadan uzaklaşır ve ancak 1994 yılında yeniden siyasete ilgi gösterir.

1967–1970 yıllarında Türkiye Sosyal Bilimler Derneği (TSBD) kurucu başkanlığı yaptı. Yine 1994 yılında Yeni Demokrasi Hareketi (YDH) kurucu üyesi olarak geçici bir dönem siyasete girdi. Bu yıl Yeni Demokrasi Hareketi tecrübesinde, Cem Boyner, Asaf Savaş Akat, Kemal Derviş, Mehmet Altan, Cengiz Çandar, Hüseyin Ergun gibi isimlerle birlikte olur. Hareketin başarısızlığı ile birlikte politika serüvenini sonlandırır.

Şerif Mardin, Ankara Üniversitesi'nde 13 yıl öğretim görevlisi olarak görev yaptıktan sonra Boğaziçi Üniversitesi'nde İktisadi İdari Bilimler Fakültesi'nin kurucu Dekanlığını ve Sosyoloji Bölümü Başkanlığı yaptı (1973).

Daha sonra yaklaşık 13 sene Washington'daki American University'de İslam Araştırmaları Merkezi Başkanlığını yürüttü. Sonra Türkiye'ye Sabancı Üniversitesi'ne Tanzimat Dönemi Türk Düşüncesi hakkındaki çalışmalarını geliştirecek bir programın başına döndü. 2011 yılında Emeritus Profesör statüsü verilmiştir.

İnsan, tarih, sosyoloji, popüler kültür konularında her Pazar yayınlanan Gerçek Orada Bir Yerde adlı sohbet programında, Oğuz Haksever’in yönetiminde Gündüz Vassaf ve Murat Belge ile birlikte yer aldı.

1993 yılında ODTÜ, Prof. Dr. Mustafa Parlar Eğitim ve Araştırma Vakfı Yılın Bilim Adamı Ödülünü (Prof. Dr. Tekin Dereli ile birlikte)aldı.

Stanford Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ve Sabancı Üniversitesi'nde öğretim üyeliği yapmıştır.

Şerif Mardin, 2007 yılında Vatan Gazetesi'nden Ruşen Çakır'la yaptığı bir röportajda 'mahalle baskısı' kavramını ortaya attı ve Türkiye literatürüne girdi. Bu kavramla, muhafazakârlaşan bir toplum içerisinde, bu muhafazakârlaşmanın baskın hale gelmesi durumunda "dini" bir hayat tarzını benimsemeyenlerin kendilerini dışlanmış hissedeceklerini ve baskın hale gelen muhafazakârların değerlerinin ağırlık kazanabileceğini anlatmaya çalıştı.

Şerif Mardin, 6 Eylül 2017 tarihinde İstanbul’da 90 yaşında ölmüştür.

Kitapları :
• Din ve İdeoloji
• İdeoloji
• Bediüzzaman Said Nursi Olayı/Modern Türkiye'de Din ve Toplumsal Değişim
• Jön Türklerin Siyasi Fikirleri 1895-1908
• Siyasal ve Sosyal Bilimler
• Türk Modernleşmesi
• Türkiye'de Din ve Siyaset
• Türkiye'de Toplum ve Siyaset
• Yeni Osmanlı Düşüncesinin Doğuşu
• Religion, Society and Modernity in Turkey", Syracuse University Press'ten (2006)


Kaynak:Biyografi.info