Karl Marx

Komünizm'in ilk ve en büyük temsilcilerinden birisi olan Alman filozof ve ekonomistçi.
Komünizmin kurucularından olan Karl Marx, 5 Mayıs 1818’de Almanya’nın Trier kentinde doÄŸdu. Babası avukat Hirschel Marx, annesi Henrietta Marx idi.

Ailesi Karl henüz bir çocukken Yahudilikten vazgeçip, Protestanlığı seçti. Trier’de klasik eÄŸitimini tamamlamış olan Karl Marx, daha sonra Bonn Ãœniversitesinde hukuk okudu ama felsefeye olan ilgisi onu bu disiplinden uzak tuttu. BeÅŸ yıl boyunca "Aydınların metropolü" Berlin’de yaÅŸadı.

Berlin'den ayrılmasının ardından, Bonn’da Rheinische Zeitung adlı bir gazetenin editörlüğünü yaptı. Sonraları radikal bir gazete, Franco-German Annals'ı çıkarabilmek için 1843’te Paris’e gitti. Paris’e gitmeden önce Jenny Von Westphalen’la evlenmiÅŸti. Bir yıl sonra yaÅŸam boyu hem arkadaşı hem ortağı olacak Fredrick Engels’le tanıştı. Engels de çalışmalarını sanayi işçileri hakkında yapmaktaydı. O dönemde ikisi de devrimci gruplara dahildiler. Bu sırada Marx, kendini siyasal ekonomi ve Fransız Devrimi tarihini çalışmaya adadı.

Paris’te çıkardığı gazetedeki yazılarından itibaren Marx, işçi sınıfının toplumu özgürlüğüne kavuÅŸturacağını savundu. Bu gazeteler Almanya’da derhal yasaklanmışlardı. 1844’te yayınladığı Ekonomi ve Felsefe Yazmaları’nda dışlanma kavramını sundu ve açıkladı.

1845’te tehlikeli bir devrimci olduÄŸu için Paris’ten atıldı ve Brüksel’e gitti. 1847’de Proudhon’un eserinin eleÅŸtirisini yaptığı Yoksulluk Felsefesi’ni yayınladı. Yine 1847’de burada Engels’le birlikte Komünist Manifesto’yu hazırladı. Bu manifesto 1848’de Londra’da Komünist Parti Manifestosu olarak, Åžubat devriminden hemen önce işçi sendikalarınca benimsendi.

Belçika’dan da sürülen Marx, çalışmalarını arka plana itip harekete katılmak üzere bir süre Fransa’ya gitti. Oradan Almanya’nın Cologne kentine gelerek Engels’le birlikte Neue Rheinische Zeitung Gazetesini çıkarmaya baÅŸladı. 1848 basın özgürlüğü’nden en iyi yararlanan gazete bu oldu. 1849’da hayatının kalanını geçireceÄŸi Londra’ya gitti. Gazeteyi çıkarmaya burada bir süre daha devam etti. Aynı zamanda Avrupa politikası editörü olarak New York Tribune gazetesine düzenli olarak yazmaya devam ediyordu, bu iÅŸ Amerikan sivil savaşının patlak vermesine kadar sürdü.

2 Aralık darbesi onu Louise Bonaparte’ın 18. Brumaire’ini yazmaya sevk etti. 1859’da siyasal ekonomi çalışmaları ilk meyvesini verdi: Ekonomi Politikası EleÅŸtirilerine Bir Katkı, Ä°lk Bölüm. Bu çalışması yeni bakış açıları getirdi. Nihayet 1967’de Kapital: Bir Ekonomi Politikası EleÅŸtirisi, Ä°lk Bölüm yayınlandı. Hayatını adadığı çalışmaları bu eserde bir araya gelmiÅŸti.

--
Bu güne kadar yapılmış ve bu günden sonra yapılacak tüm sosyalizm çalışmalarının kaynağı ve mücadele edilmesi gerek bir metin olan Kapital, işçi sınıfının siyasal ekonomisinin bilimsel araştırmalar ve bulgularla desteklenmiş halidir. Sermaye ve emek arasındaki ilişkiyi inceleyen ilk çalışmadır, işçilerin sanayinin bir parçası olarak sunulması, fazla mesai, kadın ve çocukların emekleri ilk defa bu eserde konu edilmiştir.
--

Karl Marx, yıllarca Alman yazarlar arasındaki "en iyi alçak" olarak görüldü. Marx, çalışmalarının yanı sıra işçi hareketlerine katıldı. Uluslararası İşçi DerneÄŸi’nin kurucularındandı. Fransa’daki 1871 seçimlerinde hareketinin bozguna uÄŸramasıyla daha da kötüye giden saÄŸlığı, Marx’ın Kapital’in kalan iki bölümünü tamamlamasına engel oldu.

Marx ailesinin hayatı kirayı zor ödeyecek ÅŸekilde geçti. Jenny ve Karl Marx’ın altı çocuÄŸu vardı. Jenny ve kızları Eleanor, Karl’a çalışmalarında yardım ediyorlardı. Zaten Karl’da günlerini British Museum’daki kütüphanede çalışarak geçiriyordu. Daha sonra bir öğretmen olmak üzere evden ayrılan Eleanor, 1881’de ikisine hasta olan anne ve babasına bakmak için eve döndü. Karl Marx, 14 Mart 1883'de Londra’da öldü.

Kaynak:Biyografi.info